در فضای حقوقی ایران، بسیاری از زوجها پرسشی اساسی دارند: در چه صورتی حق طلاق با زن است؟ واقعیت این است که طبق قانون مدنی، حق طلاق معمولاً در اختیار مرد است؛ اما راهکارهایی پیشبینی شده تا بتوان شرایطی را فراهم کرد که حق طلاق با زن نیز امکانپذیر شود.
در چنین وضعیتی، دیگر زن برای جدایی نیاز ندارد زمان طولانی در دادگاهها برای اثبات ادعای خود منتظر بماند؛ زیرا در صورتی که حق طلاق با زن باشد، او قادر خواهد بود با اختیار قانونی و رسمی، فرآیند طلاق را آغاز کند و پرونده را با سرعت بیشتری پیش ببرد.
در پاسخ به این پرسش که در چه صورتی حق طلاق با زن است؟ باید گفت: اساس کار بر مبنای وکالت در طلاق یا تحقق برخی شروط قانونی است.
بنابراین، اگر مرد وکالت طلاق را به همسر خود بدهد یا بندهای معینی از شروط ۱۲ گانه عقد ازدواج اثبات شوند، زن میتواند بدون نیاز به حضور شوهر، درخواست طلاق را به دادگاه تسلیم کند.
این مسیر هرچند سادهتر از طلاق معمولی نیست، اما امکان دفاع مقتدرانه از حقوق زن را بهخوبی فراهم میکند.
در نهایت، اگر شما نیز قصد دارید دقیقتر بدانید در صورتی که حق طلاق با زن باشد چگونه میتوان به سادهترین شکل ممکن پرونده را به سرانجام رساند، یا برای اقدام در این زمینه به همفکری وکلا نیاز دارید، حتماً با تیم حقوقی مهدی حکیمی تماس بگیرید تا از خدمات مشاوره و پذیرش پرونده بهرهمند شوید.
در مقاله قبل راجع به طلاق از طرف مرد بدون پرداخت مهریه صحبت کردیم، در این مقاله با ما باشید تا چند و چون، داشتن حق طلاق زن را بررسی کنیم.
اهمیت شناخت حق طلاق
«حق طلاق» در ایران، جزو آن دسته از مفاهیم حقوقی است که مداوماً در معرض سوءتفاهم قرار میگیرد.
بیشتر افراد تنها میدانند که اصولاً مرد میتواند همسرش را طلاق دهد و زن در این زمینه سهمی ندارد؛ اما قانون مدنی و قوانین مرتبط با حمایت از خانواده، شرایطی را قید کردهاند که «در صورتی که حق طلاق با زن باشد»، نیازی نیست زن مدتهای طولانی در دادگاهها در انتظار بماند یا پیچیدگیهای سختی را پشت سر بگذارد.
این در حالی است که هنگامی که زن ادعا میکند از زندگی مشترک رنج میبرد، اگر شرایط «عسر و حرج» یا بندهای قانونی دیگر برای دادگاه احراز نشود، ممکن است با مشکل مواجه شود.
بنابراین شناخت دقیق «حق طلاق با زن» کمک میکند تا زنانی که به هر دلیلی معتقدند ادامه زندگی برایشان غیرممکن شده است، در زمان کوتاهتر و با دردسرهای کمتری بتوانند به نتیجه دلخواه خود برسند.
از سوی دیگر، برخی زوجین تصمیم میگیرند از ابتدا، وکالت در طلاق را به زن بدهند تا او در صورت لزوم از این امکان بهرهمند شود.
در هر دو حالت، همراهی یکی از بهترین وکیل های طلاق متعهد، کارآزموده و اخلاقمدار نقش اساسی در سرعتبخشیدن به این پروسه و کاهش تنشهای احتمالی دارد.
مفهوم حق طلاق و مبنای قانونی
طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، «حق طلاق» بهصورت پیشفرض در اختیار مرد است. این مسئله از فقه اسلامی نیز نشئت میگیرد؛ زیرا در فرهنگ سنتی و فقهی، مدیریت زندگی زناشویی بر عهده مرد گذاشته شده و طلاق را هم از مصادیق اعمال همین مدیریت دانستهاند.
با وجود این، قانونگذار این آزادی را در نظر گرفته که مرد میتواند این «حق» را به همسرش یا حتی شخص ثالث وکالت دهد تا هر زمان که مصلحت یا شرایط مهیا شد، نسبت به ثبت طلاق اقدام کند.
در اصطلاح عامیانه، وقتی میگوییم «حق طلاق با زن است»، در واقع میخواهیم بیان کنیم مرد وکالت طلاق را به زن داده است.
این فرایند یا در حین جاریشدن خطبه نکاح و هنگام امضای عقدنامه (از طریق شرط ضمن عقد) اتفاق میافتد یا پس از ازدواج به صورت رسمی در دفتر اسناد به ثبت میرسد.
جدای از این مورد، قانون حمایت خانواده نیز راههایی را پیشبینی کرده که اگر برخی شرایط وجود داشته باشد، زن میتواند مستقیماً درخواست طلاق بدهد. در چنین مواردی «در صورتی که حق طلاق با زن باشد»، او میتواند با سرعت و سهولت بیشتری پرونده جدایی خود را پیش ببرد.
جایگاه مرد در اعطای حق طلاق به زن
گرچه قانون به مرد حق داده است که بدون نیاز به هیچ دلیل خاصی همسر خود را طلاق دهد، این امر بههیچوجه مانع واگذاری وکالت طلاق به زن نمیشود.
بسیاری از مردان در زمان عقد یا پس از آن به دلایل مختلفی همچون حفظ آرامش زندگی مشترک یا نشاندادن حسننیت، تصمیم میگیرند حق طلاق را به همسر خود واگذار کنند. این وکالت میتواند:
بلاعزل باشد؛ یعنی مرد حق عزل این وکالت را از خود سلب کند.
محدود یا مدتدار باشد؛ یعنی برای مدت مشخصی یا تحت شرایط خاصی به زن وکالت دهد.
بدون هیچ قید و شرطی انجام شود؛ بدین معنا که زن در هر زمانی که صلاح دید، بتواند با مراجعه به دادگاه خودش را مطلقه کند.
البته بهتر است این اختیارات بهصورت دقیق در وکالتنامه قید شود تا بعدها اختلافی درباره حدود اختیارات زن در طلاق به وجود نیاید. نکته مهم این است که اعطای وکالت طلاق به زن، حق طلاق مرد را ساقط نمیکند.
در واقع دو حق در کنار هم وجود خواهد داشت؛ مرد هر زمان که بخواهد میتواند همسرش را طلاق دهد و زن نیز با همان وکالتنامه مجاز است برای ثبت طلاق به دادگاه مراجعه کند.
در چه صورتی حق طلاق با زن است؟
طبق قانون و عرف حقوقی ایران، زن میتواند بدون نیاز به اثبات دلایل دشواری زندگی مشترک، طلاق بگیرد؛ به این شرط که وکالت در طلاق از سوی شوهر داشته باشد.یعنی هنگام عقد نکاح یا پس از آن مرد به صورت رسمی به همسرش وکالت بلاعزل طلاق بدهد.
در این صورت، «در صورتی که حق طلاق با زن باشد»، نیازی به گذراندن فرایندهای طولانی از جمله اثبات عسر و حرج یا تحقق بندهای سخت دیگر وجود ندارد.
اما اگر این وکالت وجود نداشته باشد، زن باید مطابق شروط ۱۲ گانه مندرج در سند ازدواج یا با اثبات عسر و حرج در دادگاه، طلاق خود را بگیرد که فرایندی زمانبر است.
مهمترین شروط ۱۲ گانه (مانند اعتیاد همسر، ترک زندگی مشترک برای مدت طولانی، بیماری سخت یا روحی مرد و…) نمونههایی از مواردی هستند که در صورت تحقق، زن میتواند یکجانبه دادخواست طلاق بدهد.
اما اثبات این موارد بر عهده زن است و میتواند منازعات مختلفی را در دادگاه ایجاد کند. بنابراین تسلط بر قوانین و وجود مدارک کافی برای اثبات ادعا ضروری است.
همچنین اگر علاقه مندید درباره طلاق توافقی، مراحل، شرایط و هزینه آن بدانید مقاله وب سایت مهدی حکیمی را مطالعه کنید.
وکالت در طلاق؛ همان حق طلاق با زن
وکالت در طلاق یا آنچه عامیانه «حق طلاق با زن» نامیده میشود، اساساً به زن اجازه میدهد بدون حضور شوهر و حتی بدون اجازه او، دادخواست طلاق بدهد و تشریفات قانونی را طی کند.
البته از نظر فقهی و قانونی، هنوز هم مرد میتواند هر وقت که بخواهد همسرش را طلاق دهد؛ اما زن دیگر محتاج رضایت او برای انجام مراحل طلاق نخواهد بود.
این وکالت یا ضمن عقد ازدواج دائم و به صورت شرط ضمن عقد دریافت میشود و در سند نکاح ذکر میگردد یا پس از عقد در دفترخانه اسناد رسمی ثبت میشود.
توصیه مهم این است که اگر مردان قصد دادن وکالت طلاق به زن را دارند، حتماً متن وکالتنامه را با مشورت یک وکیل متخصص حقوق خانواده تنظیم کنند تا بعداً اختلافی در تفسیر بندهای آن پیش نیاید.
جزئیات مهمی مانند امکان بذل مهریه یا میزان آن، امکان یا عدم امکان عزل وکیل، وظایف مالی زوج در هنگام اقدام زن به طلاق و… باید دقیق و شفاف نوشته شود.
اگر می خواهید بدانید که بهترین وکیل کرج کیست؟ حتما بررسی ما در این باره را مشاهده کنید.
نقش وکیل خوب در پروندههای طلاق با حق طلاق
جستوجوی وکیل مناسب در پروندههای طلاق، بهخصوص هنگامی که «حق طلاق با زن» است یا زن قصد دارد با توسل به شروط ۱۲ گانه و عسر و حرج از دادگاه حکم طلاق بگیرد، میتواند یک تفاوت اساسی ایجاد کند.
وکیلی که تجربه و دانش کافی در حوزه حقوق خانواده دارد، مانع سردرگمی میشود و پرونده را در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه میرساند.
گاهی عدم آگاهی از قوانین باعث میشود زنان نتوانند از حق قانونی خود بهدرستی استفاده کنند یا دچار پیچیدگیهای ناخواسته حقوقی شوند.
یک وکیل باتجربه با ارائه راهکارهای علمی و منطبق بر قوانین به موکل خود میآموزد در چه مرحلهای چه اسنادی را برای دادگاه آماده کند و چگونه در برابر دفاعیات طرف مقابل (مرد یا وکیل او) عمل نماید.
هنگامی که بحث عسر و حرج یا شروط ضمن عقد مطرح باشد، اثبات دلایل نیازمند ارائه مستندات قابل قبول برای دادگاه خواهد بود و غفلت از یک بند قانونی کافی است تا تمام روال رسیدگی دچار وقفه شود.
ویژگیهای یک وکیل خوب در زمینه حق طلاق
کسی که میخواهد وکالت پروندههای مرتبط با «حق طلاق با زن» را به عهده بگیرد، باید از چند نظر قابل اتکا باشد:
نخست، شناخت و اشراف کامل به قوانین خانواده و امور مرتبط با عقد نکاح، مهریه، نفقه، اجرت المثل و سایر امور مالی دارد.
دوم، مهارت در دفاع حقوقی و تسلط بر آیین دادرسی.
سوم، تعهد اخلاقی در قبال موکل و پرهیز از حاشیهسازی و طرح دعاوی بیاساس.
چهارم، توانایی مدیریت زمان و تسریع فرایند، تا زن از سرگردانی دادگاهها خسته نشود.
ضمن آنکه در موارد بسیاری، موضوع حضانت فرزندان یا مسائل مالی مانند مهریه و نفقه پس از طلاق مطرح است. وکیلی مجرب در زمینه حقوق خانواده، تمام این جنبهها را با هم مدنظر قرار میدهد و به شکل هماهنگ برای موکل خود نتیجه مطلوب را به ارمغان میآورد.
نکات مهم در طلاق با حق طلاق زن
در چه صورتی حق طلاق با زن است؟
پرسشی است که اغلب پرسیده میشود و پاسخ اصلی این است: یا زن وکالت بلاعزل از مرد گرفته باشد یا شرایط قانونی مندرج در بندهای طلاق از طرف زوجه فراهم شود. در مواردی که زن وکالت بلاعزل دارد، روند کار به شکل زیر خواهد بود:
– ارائه دادخواست طلاق توسط زن از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
– پیگیری پرونده در دادگاه خانواده
– تعیین داور یا مشاور (با وجود آنکه مرد حضور ندارد، ولی زن به استناد وکالتنامه میتواند خودش یا فرد دیگری را معرفی کند)
– انجام آزمایش بارداری یا تشریفات دیگر
– اخذ حکم طلاق و ثبت آن در دفترخانه طلاق
اگر وکالت زن مشروط به برخی بندها باشد (مثلاً بخشیدن مهریه یا اثبات تحقق شرط خاص)، لازم است ابتدا آن بندها یا شروط برای دادگاه احراز شود.
همچنین گاهی مرد در سند وکالتنامه ذکر میکند که زن تنها در صورت بذل بخشی از مهریه حق اجرای طلاق خواهد داشت.
پس زن میتواند با بذل آن بخش از مهریه، پروسه طلاق را کامل کند.
سخن پایانی
سوال در چه صورتی حق طلاق با زن است؟ همواره یکی از دغدغههای کسانی است که با چالشهای زندگی مشترک روبهرو شدهاند یا از ابتدا تمایل دارند ساختار ازدواجشان بر مبنای عدالت و توازن شکل گیرد.
قانون ایران، برخاسته از فقه اسلامی، به مرد حق طلاق مطلق داده است؛ اما وکالت طلاق و سایر موارد قانونی نشان میدهد زن نیز میتواند این امکان را داشته باشد که در شرایط معین، رأسا طلاق بگیرد.
برای بهرهمندی سریع و مؤثر از این حق، بهتر است با یک وکیل کارآزموده در حوزه خانواده مشورت نمایید.
اگر میخواهید بدون اتلاف وقت و با آرامش خاطر، وضعیت پرونده طلاق خود را مشخص کنید یا به هر نحو درگیر دعاوی خانوادگی هستید، توصیه میکنیم با شمارههای ۰۹۱۲۳۶۳۷۱۱۴ و ۰۹۱۳۴۶۶۴۵۸۱ تماس بگیرید.
در این مسیر، نهتنها با دریایی از تجربه و مهارت تیم و دفتر حقوقی عظیمیه کرج مهدی حکیمی روبهرو میشوید، بلکه خیال شما از جهت مراحل پیچیده دادگاه و ادارات مربوطه آسوده خواهد شد.
چنانچه در شرف ازدواج هستید یا هماکنون قصد دارید وکالت طلاق را در سند رسمی دریافت کنید، با مشاوره اصولی و تخصصی میتوانید آیندهای مطمئنتر برای خود پایهریزی نمایید.
به خاطر داشته باشید که طلاق، هرچند راهحلی قانونی و شرعی است، اما باید آخرین اقدام در زندگی مشترک باشد.
در صورت قطعیت این تصمیم، اطلاع از جزئیات حقوقی «حق طلاق با زن» و همراهی یک وکیل زبده، شما را از اتلاف وقت، هزینه و انرژی بیهوده نجات خواهد داد.
مؤسسه حقوقی طلوع صبح عدل آراز
تمامی وکلایی که از طریق این سامانه به شما معرفی میشوند، همگی از اعضای فعال مؤسسه حقوقی طلوع صبح عدل آراز هستند که با شماره ثبت ۴۳۸۱۶ در حال فعالیت میباشد. این مؤسسه با نظارت دقیق بر عملکرد وکلا و ارائه خدمات تخصصی در حوزههای مختلف حقوقی، تضمینکنندهی کیفیت و اعتبار مشاورهها و پیگیریهای حقوقی ارائهشده است. با اطمینان میتوانید امور حقوقی خود را به این مجموعه بسپارید، چرا که تمامی مراحل توسط تیمی حرفهای و مورد تأیید مؤسسه انجام میگیرد.
سوالات متداول
آیا زن با داشتن حق طلاق، همچنان میتواند مهریه خود را طلب کند؟
بله، مگر در وکالتنامه صراحتاً شرط شده باشد که زن در ازای طلاق، مهریه را ببخشد یا تمام یا بخشی از آن را بذل کند. بهطور کلی مالکیت مهریه از زمان عقد نکاح به زن تعلق میگیرد و اگر در وکالتنامه، شرط اسقاط مهریه ذکر نشده باشد، او میتواند هم زمان با طلاق، حق خود را مطالبه کند.
اگر زن بدون دلیل بخواهد از حق طلاق استفاده کند، آیا مرد میتواند مانع شود؟
هنگامی که وکالت در طلاق به طور مطلق و بلاعزل باشد، دیگر زن نیازی به ارائه دلیل خاص ندارد. او مختار است بهعنوان وکیل مرد، برای طلاق اقدام کند. مرد در چنین وضعی عملاً نمیتواند جلوی ثبت طلاق را بگیرد؛ بهخصوص اگر در سند وکالت تصریح شده باشد که مرد حق عزل وکیل را از خود سلب کرده است.
آیا اعطای حق طلاق به زن، مانع طلاق از سوی مرد میشود؟
خیر. حتی زمانی که زن وکالت در طلاق دارد، حق اصلی طلاق از مرد سلب نمیشود و او هرگاه اراده کند میتواند با رعایت تشریفات قانونی، درخواست طلاق دهد. در واقع در این وضعیت، دو نفر قادر به طلاق دادن زن هستند: خود مرد یا همسر او به وکالت از او.
آیا زن میتواند بعد از گرفتن حکم طلاق و رجوع دوباره، باز هم از حق طلاق استفاده کند؟
بله، اگر زن از طریق وکالت در طلاق یک بار خودش را مطلقه کرده باشد و در دوران عده یا پس از آن بهنوعی رجوع صورت گیرد و زندگی مشترک دوباره شکل بگیرد، وکالت طلاق همچنان اعتبار دارد، مگر آنکه بهصورت صریح شرط شده باشد که این وکالت فقط برای یک بار است. رویه قضایی کشور نیز در بسیاری از موارد استفاده مجدد از این وکالت را پذیرفته است.
در صورتی که حق طلاق با زن باشد، مرد میتواند از رأی دادگاه تجدیدنظرخواهی کند؟
اگر در وکالتنامه حق اسقاط تجدیدنظر و فرجامخواهی برای مرد قید نشده باشد، او میتواند اعتراض کند؛ اما معمولاً در وکالتهای طلاق بلاعزل، چنین حقی از مرد سلب میشود یا لااقل اختیارات زن بهگونهای است که اعتراض مرد راه به جایی نخواهد برد.
مهدی حکیمی از بهترین وکلای پایه یک دادگستری ، کارشناس ارشد حقوق خصوصی، با نزدیک به 7 سال سابقه فعالیت تخصصی و رضایت بالای موکلین بر طبق کارنامه کاری درخشان هستند.